logo SUM

Analiza cytowań i indeksu Hirscha dla pracowników SUM

Indeks Hirscha (h-index) jest miernikiem określającym wagę i znaczenie wszystkich prac naukowych danego autora, wskaźnikiem charakteryzującym cały jego dorobek, a nie tylko jednej lub kilku cytowanych publikacji.

Na wartość Indeksu wpływają dwa czynniki: cytowane publikacje (data wydania pracy nie ma znaczenia) oraz liczba ich cytowań. Indeks wynosi „h”, gdy „h” publikacji danego autora było cytowanych przynajmniej „h” razy.

Naukowiec, który może pochwalić się wysokim Indeksem Hirscha, jest autorem o rozpoznawalnym w swojej dziedzinie dorobku. Należy podkreślić, że suma cytowań wszystkich publikacji danego autora nie wpływa na wartość Indeksu Hirscha.

Dział Bibliografii i Bibliometrii Biblioteki wyznacza Indeks Hirscha oddzielnie na podstawie bazy Web of Science i oddzielnie na podstawie bazy Scopus. Jest to praktyka podyktowana faktem istnienia różnych zasobów obu baz, co prezentują przykłady oraz samouczki poniżej.

Przykład 1

Autor ma 5 publikacji, każda cytowana co najmniej raz. Aby wyznaczyć indeks Hirscha, wszystkie publikacje autora układamy malejąco wg liczby cytowań. W naszym przykładzie układ prac wygląda następująco:
1. pierwsza praca – 10 cytowań
2. druga – 9
3. trzecia – 4
4. czwarta – 3
5. piąta – 1
Wartość indeksu Hirscha wyznacza liczba porządkowa publikacji, która jest równa lub niższa od liczby cytowań – chodzi oczywiście o najwyższą taką liczbę. W podanym przykładzie indeks Hirscha wyznacza publikacja z liczbą porządkową 3 – czyli indeks Hirscha wynosi 3. Czwarta publikacja ma już liczbę porządkową przewyższającą liczbę cytowań (3), więc indeks Hirscha nie może w tym przypadku wynosić 4. 
Uwaga – jeśli publikacja czwarta zyska przynajmniej jedno cytowanie (będzie zatem miała 4 cytowania), to wówczas Indeks Hirscha autora wyniesie 4.
Indeks Hirscha jest miernikiem dynamicznym (jego wartość może zmienić się z dnia na dzień), stąd konieczne jest jego wyznaczanie w oparciu o możliwie najbardziej aktualne dane.

Przykład 2

Autor ma 5 publikacji. Aby wyznaczyć indeks Hirscha, wszystkie publikacje autora układamy malejąco wg liczby cytowań. W naszym przykładzie układ prac wygląda następująco:
1. pierwsza praca – 160 cytowań
2. druga – 100
3. trzecia – 1
4. czwarta – 0
5. piąta – 0
Przy wyznaczaniu Indeksu Hirscha pamiętamy, że liczba porządkowa publikacji nie może przewyższać liczby cytowań lub ma być jej równa. W podanym przykładzie Indeks Hirscha = 2.

Przykład 3

Autor ma 5 publikacji. Aby wyznaczyć indeks Hirscha, wszystkie publikacje autora układamy malejąco wg liczby cytowań.
W naszym przykładzie układ prac wygląda następująco:
1. pierwsza praca – 9 cytowań
2. druga – 8
3. trzecia – 7
4. czwarta – 6
5. piąta – 5
Przy wyznaczaniu Indeksu Hirscha pamiętamy, że liczba porządkowa publikacji nie może przewyższać liczby cytowań lub ma być jej równa. W podanym przykładzie Indeks Hirscha = 5.

Analizy cytowań sporządzane są w oparciu o dorobek autora znajdujący się w bazie Bibliografia Publikacji SUM. Wieloletni pracownicy Uniwersytetu proszeni są o upewnienie się, że wszystkie ich publikacje są uwzględnione w bazie. W przypadku braków prosimy o dosłanie publikacji powstałych w okresie zatrudnienia na SUM. Natomiast analiza cytowań dla pracowników zatrudnionych od niedawna będzie mogła zostać przygotowana jedynie po przesłaniu spisu prac powstałych poza okresem zatrudnienia w SUM.
Analizy wykonujemy na podstawie danych w światowych bazach Web o Science i/oraz Scopus. Istnieje także możliwość samodzielnego przygotowania analizy cytowań w oparciu o te bazy.

Rozszerzone informacje o Indeksie Hirscha można znaleźć na blogu Emmanuela Kulczyckiego (profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu).

Dział Bibliografii i Bibliometrii skupia się na działaniach zwiększających widoczność cytowań naszych autorów poprzez:

  • grupowanie publikacji pracowników SUM w uporządkowanych profilach – algorytmy baz powodują, że publikacje jednego autora mogą być pogrupowane w kilku oddzielnych profilach lub wymieszane z publikacjami innych autorów o tym samym nazwisku i inicjale imienia;
  • zgłaszanie pominiętych cytowań publikacji;
  • korekty błędnego zapisu nazwisk autorów;
  • monitorowanie, czy nowe publikacje nie są umieszczone w niewłaściwym lub nowym profilu.

W konsekwencji opisanych działań cytowania naszych autorów „nie giną”, co pozwala uniknąć przypadkowego obniżania indeksu Hirscha pracowników.

Osoby, które potrzebują analizy cytowań swoich dorobków (lub mają pytania związane z tym zagadnieniem), proszone są o kontakt z Działem Bibliografii i Bibliometrii:
tel. 32 208 36 17 lub 32 208 36 22, e-mail: bibinfo@sum.edu.pl.